‘સીબીલ સ્કોર ના ચક્કરમાં લોકો ફસાયા, લોન લેવા જાય તો…’, દિગ્ગજ સાંસદે મોદી સરકારને ઘેરી
કોંગ્રેસ સાંસદ કાર્તિ ચિદમ્બરમે બુધવારે (ચોથી ડિસેમ્બર) બૅન્ક દ્વારા આપવામાં આવેલી લોનને લઈને મોદી સરકારની આકરી ટીકા કરી હતી.
સાંસદે રિઝર્વ બૅન્ક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા સિબિલ સ્કોર (CIBIL Score) સંબંધિત છ નિયમોનો મુદ્દો બનાવીને સરકારને ઘેરી હતી, જે લોનમાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
નોંધનીય છે કે, આ નિયમો આવતા વર્ષ 2025થી લાગુ થવા જઈ રહ્યા છે. કોંગ્રેસ નેતાએ કહ્યું હતુ કે, ‘સામાન્ય લોકો પરેશાન થઈ રહ્યા છે.’
‘સિબિલ સ્કોર બતાવ્યા પછી બૅન્ક પરત મોકલી રહી છે’
સંસદના ચાલુ શિયાળુ સત્ર દરમિયાન કોંગ્રેસના સાંસદ કાર્તિ ચિદમ્બરમે બુધવારે બૅન્કિગ કાયદા (સુધારા) બિલ 2024 પર સરકારને ઘેરી હતી.
તેમણે કહ્યું કે, ‘આજે જો તમે બૅન્કમાં લોન લેવા જાઓ છો, તો તમને સિબિલ સ્કોર બતાવ્યા પછી જ પાછા મોકલવામાં આવે છે.
સિબિલ સ્કોર અપડેટ કરતી સંસ્થા ખૂબ જ ધીમી ગતિએ કામ કરી રહી છે અને તેના કારણે સામાન્ય લોકો પરેશાન થઈ રહ્યા છે.’
’60 કરોડ લોકોની ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી પર નજર’
કોંગ્રેસના સાંસદ કાર્તિ ચિદમ્બરમે જણાવ્યું હતું કે, ‘સિબિલ સ્કોર અપડેટ કરવાનું કામ એક ખાનગી સંસ્થાના હાથમાં છે અને તે દેશના 60 કરોડથી વધુ લોકોની ક્રેડિટ હિસ્ટ્રીને ટ્રેક કરીને રેટિંગ આપવાનું કામ કરી રહી છે.
પરંતુ આ બધુ પારદર્શિતા વગર કરવામાં આવી રહ્યું છે, તેની અસર એ છે કે સિબિલના કારણે મોટા ભાગના જરૂરિયાતમંદ લોકોને આર્થિક સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે અને તેમને લોન મેળવવામાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.’
લોન માટે સિબિલ સ્કોર શા માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે?
પહેલા એ જાણવું જરૂરી છે કે, CIBIL સ્કોર શું છે અને કોઈપણ બૅન્કમાંથી લોન મેળવવી શા માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે?
આજના સમયમાં મોટા ભાગના લોકોને લોન લેવાની જરૂર હોય છે અથવા અન્ય, પછી તે નવું ઘર ખરીદવા માટે હોય કે પછી તેમના બાળકના ભણતર માટે હોય કે લગ્ન માટે.
આવી પરિસ્થિતિઓમાં, લોકો બૅન્ક તરફ વળે છે અને લોન માટે અરજી કરે છે. પરંતુ એ જરૂરી નથી કે તમામ અરજદારોને લોન મંજૂર થઈ જાય.
સિબિલ સ્કોર અથવા ક્રેડિટ સ્કોર બૅન્ક લોન પ્રક્રિયામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે અને આ ડેટા તમારી લોન મંજૂર કરાવવાનું મુખ્ય માધ્યમ છે.
જો તે સાચું છે, તો બૅન્ક તમને લોન આપવામાં સમય લેશે નહીં. પરંતુ જો તેને નુકસાન થાય છે, તો લોન અટકી શકે છે.
સિબિલ સ્કોરના ડેટા દ્વારા બૅન્ક શોધી કાઢે છે કે તમે લીધેલી લોનની ચુકવણી કરવામાં સક્ષમ છો અને તેને પરત કરવામાં વિલંબ કરશો નહીં.
એટલે કે, તે એક પરિબળ છે જે તમને લોન આપવા માટે બેંકોને વિશ્વાસ આપે છે.
સામાન્ય રીતે, જો આપણે બેંકો દ્વારા નિર્ધારિત ધોરણો પર નજર કરીએ તો, કોઈપણ વ્યક્તિનો ક્રેડિટ સ્કોર 300થી 900 પોઈન્ટની વચ્ચે હોય છે અને સિબિલ સ્કોર 700થી ઉપરનો હોય તો તે શ્રેષ્ઠ સ્કોર ગણાય છે.
Author: Chavda Parakramsinh
Chavda Parakramsinh